Cultuursensitieve basishouding 1: Ken jezelf
Neem een cultuursensitieve basishouding aan door het bewust worden van de eigen normen en waarden.
Een culturele zelfreflectie is de eerste noodzakelijk stap voor wie cultuursensitief wil werken. Cultuurbewustzijn of cultural awareness betekent dat je inzicht hebt in je eigen culturele identiteit en levensbeschouwing. Want jouw opvoeding en omgeving of referentiekader neem je mee in je werkrelatie. Verken dus je eigen cultureel bepaalde waarden en normen en wees je bewust dat deze kunnen leiden tot stereotypering of zelfs tot het hanteren van vooroordelen.
- Stereotypen zijn sterke veralgemeningen waardoor we bepaalde eigenschappen gaan toeschrijven aan iedereen die we, op grond van bepaalde uiterlijke kenmerken, in een groep indelen. Stereotypen kunnen positief of negatief zijn, bv. ‘Ethiopiërs kunnen goed lopen’ of ‘Nederlanders zijn gierig’.
- Vooroordelen zijn gedachten of gevoelens die je hebt bij de ontmoeting van een persoon met uiterlijke kenmerken die jij associeert met een stereotiep beeld. Je gaat oordelen over die persoon vanuit een aanname, zonder feiten of bewijzen. Meestal heb je positieve vooroordelen over mensen die op jou lijken en negatieve over mensen die anders zijn. Negatieve vooroordelen kunnen resulteren in afwijzing en afkeer of zelfs haat.
- Als je vervolgens die persoon op basis van zijn uiterlijke kenmerken ongelijk of oneerlijk behandelt, dan discrimineer je.
Onderzoek bij jezelf of stereotiep denken of vooroordelen jouw interactie met je patiënt of cliënt al dan niet belemmeren. Pas als je de hulpvrager met een open, nieuwsgierige blik benadert kan je op professionele wijze ingaan op zijn wensen en behoeften.
Wil je verder verdiepen in deze stap? Bekijk dan deze tools: