Ouderenzorg in beweging: Studiedag Inclusieve zorg voor ouderen met een migratieachtergrond
December 2024
Hoe creëer je een woonzorgcentrum dat voelt als een echte thuis voor iedereen? Deze vraag stond centraal tijdens de studiedag van de Koning Boudewijnstichting en Kenniscentrum WWZ op 21 november 2024. Met de toenemende vergrijzing en diversiteit, vooral in steden zoals Brussel, Antwerpen en Gent, staat de zorgsector voor de uitdaging om zorg inclusiever en toekomstbestendig te maken. Deze dag bood inspiratie en concrete handvatten voor een vernieuwende aanpak.
Samen werken aan cultuursensitieve zorg
De studiedag bracht experts, zorgverleners, beleidsmakers én betrokkenen samen om oplossingen te bespreken. Hoe kunnen woonzorgcentra meer zijn dan alleen zorginstellingen? Hoe kunnen ze plekken worden waar ouderen – ongeacht hun achtergrond – zich écht thuis voelen?
Belangrijke uitdagingen kwamen aan bod:
- Veel ouderen met een migratieachtergrond kennen het Belgische zorgsysteem onvoldoende.
- Taalbarrières en culturele verschillen vormen extra obstakels.
- Het negatieve imago van woonzorgcentra houdt ouderen weg, zelfs als zelfstandig wonen niet langer haalbaar is.
Inspirerende voorbeelden: inclusieve zorg in de praktijk
Het gepresenteerde Cahier 26: Het woonzorgcentrum: ook een thuis voor ouderen met een migratieachtergrond? bood tal van concrete voorbeelden van hoe inclusieve zorg werkt. Een opvallend succesverhaal: WZC Saphir in Brussel.
Wat maakt WZC Saphir uniek?
- Een cultuurspecifieke afdeling voor moslimouderen met aandacht voor halal-maaltijden en gebedsruimtes.
- Gemeenschappelijke ruimtes waar ouderen van diverse achtergronden samen activiteiten ondernemen.
- Evenwicht tussen respect voor individuele noden en het bevorderen van verbinding.
Tip voor woonzorgcentra: Combineer specifieke zorgoplossingen (zoals dieetvoorschriften) met initiatieven die culturele uitwisseling stimuleren. Dit helpt segregatie te voorkomen en versterkt het gemeenschapsgevoel.
Kritische vragen: cultuursensitieve zorg zonder stigma
Een belangrijk discussiepunt tijdens de studiedag was of cultuursensitieve zorg niet onbedoeld stigmatiserend werkt. Hoewel het cruciaal is om culturele en religieuze behoeften te respecteren, mag dit nooit de focus op gezamenlijke behoeften en universele waarden overschaduwen.
Wat alle ouderen nodig hebben:
- Een gevoel van autonomie.
- Een plek die als thuis voelt.
- Betaalbare zorg, toegankelijk voor iedereen.
Praktische tip: Betrek bewoners actief bij beslissingen over hun zorg en leefomgeving. Dit versterkt hun autonomie en geeft hen meer zeggenschap over hun dagelijkse leven.
Betaalbaarheid als uitdaging
Inclusieve zorg moet niet enkel haalbaar zijn voor een selecte groep. De studiedag riep beleidsmakers op om oplossingen te vinden die cultuursensitieve zorg betaalbaar houden, zodat niemand buiten de boot valt.
Actiepunt voor beleidsmakers: Zorg voor structurele financiering van inclusieve initiatieven, zodat deze breed toegankelijk blijven zonder dat de drempel voor opname stijgt.
Een duidelijke conclusie: samen naar een thuis voor iedereen
De dag werd afgesloten met een heldere boodschap: woonzorgcentra moeten zich ontwikkelen tot plaatsen waar iedere oudere zich gewaardeerd voelt, ongeacht achtergrond. Dit vraagt om:
- Een persoonsgerichte aanpak waarin cultuur en levensbeschouwing worden gerespecteerd.
- Samenwerking tussen zorginstellingen, beleidsmakers en gemeenschappen.
- Focus op het gevoel van thuis zijn als kernwaarde.
Meer weten over deze boeiende materie?
